Misverstanden over parkeerbeleid leiden tot keuzes waar burger geen baat bij heeft

Volgens milieuorganisatie Natuur&Milieu (N&M) heersen er veel misvattingen over de invoering van betaald parkeren. Dit kan gemeenten ontmoedigen om betaald parkeren in te voeren, terwijl die maatregel volgens de organisatie juist ‘cruciaal’ is voor de leefbaarheid en bereikbaarheid van gemeenten. Het is bijvoorbeeld niet zonder meer waar dat parkeren een ‘melkkoe’ is voor overheden.

Parkeermythes

‘Betaald parkeren is een melkkoe voor gemeenten’, is ‘slecht voor de omzet van winkeliers’ en ‘bij elke nieuwbouwwoning moeten minstens 1 of 2 parkeerplaatsen beschikbaar zijn’. Dit zijn drie aannames die in Nederland sterk leven rondom parkeren. Natuur & Milieu verzamelde onderzoek rondom deze ‘parkeermythes’ en kwam tot andere inzichten. Gemeenten hebben de kosten en baten van betaald parkeren slecht in kaart. Daarnaast verdienen winkeliers meer aan voetgangers en fietsers dan aan mensen die met de auto komen. De parkeernorm bij nieuwbouw is over het algemeen hoger dan nodig en leidt soms zelfs tot de bouw van minder woningen. Als deze kennis beter gebruikt wordt, kunnen gemeenten in samenspraak met burgers zorgen voor goede bereikbaarheid met meer ruimte voor groen en schonere lucht, bepleit Natuur & Milieu.

Meer groen

Veel gemeenten willen wel meer ruimte voor groen, betere bereikbaarheid en minder luchtvervuiling. Parkeerbeleid stuit veelal op weerstand bij burgers en winkeliers en is ook voor politici een hoofdpijndossier. Hardnekkige ideeën over parkeren – dat het nodig is voor economie, bedrijvigheid en wonen – leiden nu vaak tot stagnering van verandering. Fenna Plaisier, expert Mobiliteit bij Natuur & Milieu ziet dat het anders kan: ‘Het is belangrijk de focus te verleggen van alleen autobereikbaarheid naar bereikbaarheid voor alle manieren van vervoer. Dat is eerlijker en zorgt voor steden waar meer plek is voor groen en woningen. Als je bijvoorbeeld ruimte maakt voor lopen, fietsen en openbaar vervoer, blijkt dat helemaal niet slecht te zijn voor de inkomsten van winkeliers, want voetgangers en fietsers geven minstens zoveel uit. Zeker in bijvoorbeeld een prettig groen winkelloopgebied. Met meer kennis over parkeermythes kunnen gemeentes en haar inwoners beter aan oplossingen werken.’

Parkeren kost gemeente geld

Vaak wordt gedacht dat gemeentes veel verdienen aan hoge parkeertarieven. Uit het onderzoek blijkt dat bij geen enkele gemeente duidelijk is wat het parkeerbeleid precies kost of oplevert. Er wordt niet transparant gerapporteerd. Uit eerder onderzoek blijkt dat parkeerkosten de opbrengsten uit parkeergelden en vergunningen vaak ruimschoots overstijgen. Er wordt dus vanuit belastinggeld – ook van niet-autobezitters – voor betaald. Ruim een kwart van de Nederlandse huishoudens heeft geen auto, maar betaalt er dus wel aan mee. Wat betreft de omzet van winkeliers blijkt die meer afhankelijk van voetgangers en fietsers, dan van mensen die met de auto komen. Daarbij speelt de aantrekkelijkheid van een winkelgebied een veel grotere rol dan de parkeermogelijkheden.

Nieuwbouw en parkeerplekken

Bij nieuwbouw geldt bijna altijd een parkeernorm, omdat wordt gedacht dat anders niemand er wil wonen. Het blijkt dat de parkeernorm in Nederland vaak hoger ligt dan het verdere autobezit in de wijk. De norm drijft de prijs van de huizen echter wel op, waardoor projectontwikkelaars het financiële plaatje met de parkeereisen niet rondkrijgen. Het gevolg is minder woningen, of projecten die vertraging oplopen. In de provincie Zuid-Holland leidde dit er bijvoorbeeld toe dat er 20% minder woningen werden gebouwd. Plaisier: “Woningbouw opofferen voor parkeerplekken is de auto boven de mens kiezen. Door de mensen centraal te zetten, kunnen we bereikbaarheid en woningen mogelijk maken voor iedereen.” En daarbij: “Voor de bereikbaarheid zijn al die parkeerplekken niet nodig. Al dat autoverkeer beperkt de bereikbaarheid juist door files en ruimtegebrek. En waar is de bereikbaarheid voor de voetganger, die fietser, de ov-reiziger? Het is effectiever om per vervoerswijze een score te geven op bereikbaarheid”

Taal en beleidsvorming

Natuur&Milieu raadt gemeenten aan om het niet alleen te hebben over parkeerdruk en parkeernormen, maar ook de ‘eerlijke verdeling van bereikbaarheid’ te noemen in hun communicatie. “Taal is een belangrijk onderdeel in beleidsvorming. Gemeenten moeten beter inzicht geven in de kosten en opbrengsten van parkeren, om misverstanden tegen te gaan. Zij moeten winkeliers beter meenemen in de kosten en baten van betaald parkeren.”

Download het Onderzoeksrapport: Parkeermythes doorbroken

Bronnen: natuurenmilieu.nl en mobiliteit.nl