Registratie van milieuzones en Zero Emissie Zones in het Nationaal Parkeer Register
Het belang van zero emissiezones neemt snel toe nu de invoering van Zero Emissie Zones voor Stadslogistiek (ZES) nadert. Naar verwachting gaan dertig tot veertig grote steden vanaf 2025 over tot de invoering van zo’n zone. Het is een van de stappen die is vastgelegd in het Klimaatakkoord als onderdeel van het streven naar volledig uitstootvrij wegverkeer in 2050.
Tegelijk neemt het belang van handhaving toe. Je kunt zo’n zone wel invoeren en keurig met een waarschuwingsbord aankondigen, maar vervolgens zul je als gemeente ook moeten handhaven. Nú is het de tijd om daarover na te denken, willen gemeenten hun zaken tijdig op orde hebben, waarschuwt Gert-Jan Kiebert; hij werkt bij de gemeente Rotterdam en SHPV en houdt zich onder meer bezig met zero emissiezones in binnensteden.
Voor die handhaving zijn diverse scenario’s denkbaar. SHPV kan daar een rol in spelen, want de organisatie houdt zich met meer bezig dan alleen parkeren; de V in de afkorting staat voor ‘verblijven’. Voor het registreren van verblijfsrechten in binnensteden is de infrastructuur er al: in het Nationaal Parkeer Register (NPR) wordt de relevante voertuiginformatie geraadpleegd, waardoor er vervolgens – bijvoorbeeld met vaste camera’s of scanauto’s – op kenteken kan worden gehandhaafd. Het NPR is in beheer bij de RDW, SHPV onderhoudt de contacten met de deelnemende gemeenten.
Bij de invoering van zero emissiezones kan de voertuigregistratie ook worden gekoppeld aan het NPR. Dat biedt mogelijkheden tot handhaving. Wilco van de Vosse, accountmanager bij SHPV en ook actief op het gebied van zero emissiezones: ‘Je kunt de voertuigregistratie in de zero emissiezones op twee manieren aanpakken, met verticale en horizontale architectuur. Met verticaal bedoel ik dat een gemeente met één aanbieder in zee gaat voor het totale pakket, van camera’s tot ict. Dat kan leiden tot vendor lock-in, de situatie waarbij je je afhankelijk maakt van één leverancier. SHPV pakt het anders aan, wij doen aan horizontale architectuur doordat we uitgaan van bestaande gemeentelijke systemen zoals het NPR en die uitbreiden. Gebruik wat je al hebt! Dat is simpeler en ook goedkoper omdat je niet een heel nieuw systeem hoeft aan te schaffen en uit te rollen. In plaats daarvan kun je je beperken tot zaken als het plaatsen van camera’s voor voertuigregistratie, de rest is er al.’
Kiebert: ‘Nog een voordeel om het op deze manier te doen is dat er voor heel Nederland één koppelvlak ontstaat met het NPR.’ Een van de voordelen van SHPV is dat het een publiek platform zonder winstoogmerk is, dat voor veel producten landelijke standaarden kan bepalen en vastleggen. Daarmee worden niet alleen gemeenten maar ook commerciële partijen ‘ontzorgd’, iedereen weet waar hij aan toe is. Bovendien is het systeem van SHPV al in de praktijk getest: in Utrecht draait het toezicht op de milieuzone al op deze manier en in de Drechtsteden worden hiermee voetgangersgebieden gecontroleerd. Kiebert: ‘Het gaat om bestaande oplossingen, er hoeft niets nieuws voor te worden ontwikkeld.’
Van de Vosse wijst er fijntjes op dat SHPV een vereniging is waarbij de gemeenten die lid zijn op de ALV zélf de tarieven vaststellen. Er wordt per voertuig betaald; als er (veel) meer voertuigen worden geregistreerd doordat het drukker wordt, kan dat tarief op een volgende ALV worden aangepast. ‘En het systeem is nu al inzetbaar. Het koppelvlak met het NPR is er, het is een kwestie van camerasystemen en bollards en aansluiten.’