Amsterdam schrapt in 4 jaar ruim 7000 parkeerplekken

In Amsterdam zijn tussen 2019 en eind 2023 ruim 7000 parkeerplekken verdwenen. Het opheffen van de parkeervakken valt onder de doelstelling van de gemeente om de hoofdstad meer autoluw te maken.

10.000 parkeerplaatsen weg

Meer leefruimte, loopruimte en groen: de afgelopen jaren verdwenen er 7108 parkeerplekken in de stad; een gebied met een oppervlakte van ruim 21 voetbalvelden. De meeste parkeervakken verdwenen vorig jaar in stadsdeel Zuid (381). Daarna volgen de stadsdelen Centrum (340), West (321) en Oost (308). De ruimte die daarbij vrijkomt wordt gebruikt voor onder andere meer groen in woonbuurten, bredere voetpaden, verkeersveiligere wegen of extra fietsenrekken. Toch is de gemeente nog niet klaar met het weghalen van de parkeerplaats uit het straatbeeld. Het doel is om in totaal 10.000 plekken weg te halen voor eind 2025, dat zou de verdwijning van nog 2892 parkeerplaatsen betekenen in twee jaar. De gemeente doet dit in overleg met bewoners, ondernemers en anderen.

Openbare ruimte beter benutten

In 2019 kondigde toenmalig verkeerswethouder Sharon Dijksma aan dat er minder nieuwe parkeervergunningen zullen worden afgegeven en dat in 2025 tussen de 7000 en 10.000 parkeerplekken op straat moeten zijn verdwenen. De stad telt namelijk ongeveer 265.000 parkeerplaatsen, goed voor zo'n 11 procent van de totale openbare ruimte.
Die ruimte kan volgens de gemeente beter worden gebruikt voor meer groen, woningbouw, ruimte voor voetgangers en fietsers én recreatie. Maar dat is niet de enige reden waarom parkeerplekken verdwijnen. Ook vanwege de maatregelen voor zwakke bruggen en kades, zoals bij de Kloveniersburgwal, het plaatsen van afvalcontainers en het parkeren van de fietsen en deelvervoer moesten er autoparkeerplekken weg.

Herinrichting van straten

Voornamelijk bij het herinrichten van straten en buurten kiest de gemeente ook voor het weghalen van de parkeerplekken. Afgelopen jaar was dat bij 58,1 procent van de parkeervakken het geval. Ook in de jaren daarvoor was herinrichting de topkeuze van de gemeente. Daarnaast was het creëren van fietsparkeerplekken en meer groen dit jaar een reden voor de gemeente (14,5 en 12,1 procent).
Voordat de gemeente parkeervakken opheft, toetst ze altijd of het kan qua parkeerdruk. Als die te groot is, doet ze het niet. In geen enkel stadsdeel is de parkeerdruk na het opheffen van parkeervakken duidelijk groter geworden. De stadsdelen overleggen steeds met de bewoners over de invulling van de vrijgekomen plekken.

Vuilcontainers en touringcars

Maar voor het verdwijnen van parkeerplekken komen niet alleen groen en fietsnietjes terug. Vanwege maatregelen om touringcars te weren en om de afvalproblematiek op te lossen, offert de gemeente ook parkeerplekken op voor touringcarplekken en afvalcontainers.
Ongeveer honderd afvalcontainers zijn de afgelopen jaren geplaatst op oude parkeerplekken. Dat omdat er de afgelopen jaren ook steeds meer geklaag kwam vanuit bewoners dat de containers vol zitten. Uit een onderzoek van AT5 onder Amsterdammers kwam naar voren dat zij de stad gemiddeld een 4,6 geven voor hoe schoon het is. De volle afvalcontainers, waardoor mensen de zakken er naast zetten, speelde een grote rol daarin.
De ruimte voor de 22 touringcarhaltes die zijn aangelegd was nodig omdat sinds dit jaar touringcars niet meer zonder ontheffing het centrum in mogen. De haltes zijn daarom in Oost en Noord aangelegd, vanuit daar kunnen de toeristen richting de stad met bijvoorbeeld het openbaar vervoer.
De gemeente had ook plannen om twee van dit soort haltes aan te leggen op de Nassaukade, maar na geklaag van bewoners werd daar toch van af gezien. De bewoners waren boos omdat er door de twee haltes 24 parkeerplekken zouden verdwijnen, ook vreesden de omwonenden dat de luchtkwaliteit achteruit zou gaan door de motoren van de stilstaande touringcars.

Ook nieuwe parkeerplekken

Maar ondanks dat de gemeente de afgelopen jaren ruim 7000 parkeerplekken heeft weggehaald over de stad, wil dat niet zeggen dat de stad dat aantal ook echt minder telt. Een groot aantal van die parkeerplekken wordt namelijk verplaatst naar parkeergarages onder de grond. Een aantal voorbeelden zijn de garage aan de Ruysdaelkade, met plek voor 600 auto's, de garage onder de Vijzelgracht, ruimte voor 270 voertuigen en de Singelgrachtgarage, die eind vorige maand openging en plek heeft voor 800 auto's.
Ook de komende twee jaar heeft de gemeente nog plannen om meer parkeerplekken te verwijderen. Het doel is nog altijd 10.000. "Amsterdam groeit nog steeds hard en steeds meer inwoners, bezoekers en ondernemers maken gebruik van de schaarse openbare ruimte. Ook veranderen hun behoeften; er is meer vraag naar verblijven, ontmoeten en spelen in de openbare ruimte", aldus Van der Horst in een brief naar de gemeenteraad. "Tegelijkertijd zien we een enorme ruimtelijke opgave op ons afkomen: de klimaatcrisis en de energietransitie zullen beide een grote ruimtelijke claim leggen in woonbuurten. De groei van inwoners en bezoekers in combinatie met andere ruimteclaims uit zich in zeer hoge druk op de openbare ruimte, vooral in het grootstedelijk centrumgebied."

Meer informatie

Meer ruimte, minder parkeervakken (PDF, 6,2 MB)

Bron: at5.nl en amsterdam.nl en parool.nl en verkeersnet.nl